Marchew zwyczajna
Daucus carota
Marchew zwyczajna jest jednym z najpopularniejszych warzyw. Należy do rodziny selerowatych Apiaceae. W stanie dzikiem występuje pospolicie w Europie (także w Polsce), Azji i północnej Afryce.
W pierwszym roku wegetacji tworzy różyczkę liści oraz gruby korzeń. Łodyga jest wzniesiona, rozgałęziona, pusta wewnątrz i szorstko owłosiona. Liście 2 lub 3-krotnie pierzastosieczne. Jadalny korzeń marchwi ma rozbudowany miękisz spichrzowy, który służy do magazynowania substancji pokarmowych. U roślin dziko rosnących korzeń jest biały do kremowego, a u odmian uprawnych ma barwę od białawej przez żółtawą do pomarańczowoczerwoną (najbogatszą w karoten) i purpurową.
W drugim roku z korzenia wybija pęd kwiatostanowy. Kwiaty są małe, białe, zebrane u szczytu rośliny w baldach. Marchew kwitnie od czerwca do jesieni, jest rośliną owadopylną i miododajną. Roślina wytwarzając nasiona zużywa zawarte w korzeniu substancje zapasowe i obumiera.
Marchew dobrze rośnie na glebach piaszczysto-gliniastych, średnio wilgotnych, o pH 6,0–6,5.
Nie ma dużych wymagań w stosunku do temperatury – optymalna wynosi 15–20°C. Przy temperaturze poniżej 10°C zachodzi proces jaryzacji (okres chłodu umożliwiający zakwitnięcie).
Korzeń marchwi zawiera odżywcze cukry-węglowodany (4–10%, m.in. sacharozę i glukozę), białko, liczne karoteny (8–22 mg, prowitamina A α- i β-karoten), olejek lotny, witaminy B1 i B2 (0,06 mg), B6, C (6–10 mg), E, H, K, PP (0,05 mg) oraz wapń, żelazo, miedź i fosfor, a także pektyny. Wartość energetyczna 100 g marchwi wynosi ok. 33–35 kcal.
Marchew rozmnaża się przez nasiona.
