Rokitnik zwyczajny - Hippophae rhamnoides

Rokitnik zwyczajny to krzew lub małe drzewo o bardzo powolnym wzroście, dorastające do 5–8 m wysokości. Należy do rodziny oliwnikowatych (Elaeagnaceae). W naturalnych warunkach występuje w Europie, na Kaukazie, w środkowej Azji i na Syberii, gdzie tworzy kolczaste zarośla na wilgotnych terenach.

Rokitnik zwyczajny ma nisko rozgałęziony pień i gęstą, nieregularną koronę o ciernistych gałęziach. Młode pędy pokrywają srebrzyste, z czasem brunatniejące włoski. Wąskie liście, 8 cm długości, są szarozielone na wierzchu i srebrzysto owłosione na spodzie. Kwiaty niepozorne, drobne, rozwijają się przed liśćmi, w końcu kwietnia. Jest rośliną wiatropylną, dwupienną, owoce obecne są tylko osobnikach żeńskich. Aby uzyskać dobry plon konieczne jest posiadanie 1 osobnika męskiego na 6 żeńskich.

Owoce rokitnika to drobne, miękkie, soczyste, owalne, pomarańczowe pestkowce – osadzone są gęsto, bezpośrednio na pędach (stąd rosyjska „oblepicha”), dojrzewają we wrześniu. Są ubogie w cukry, a bogate w kwas cytrynowy, jabłkowy i winowy. Miąższ zawiera 8–9% tłuszczów, co niespotykane wśród owoców soczystych. Zawierają też ponad 200 mg% witaminy C, witaminę P i karotenoidy. Można je spożywać na surowo lub konserwować bez pestek w cukrze, w stosunku 1:1. Używane są też do wyrobu nalewek, win, likierów, konfitur, kisieli i galaretek. Nasiona mają właściwości lecznicze (ich olej leczy oparzenia, odmrożenia, gruźlicę skóry, egzemy oraz uszkodzenia po promieniowaniu radioaktywnym), zawierają do 12% tłuszczu, witaminy: B1, B2 i E oraz garbniki.Owoce zbierane we wrześniu są bardzo delikatne i łatwo je rozgnieść, trudno oddzielić je od pędów, a zbiór utrudniają ciernie. Ich sok trwale plami. Najłatwiejszy jest zbiór zimowy, gdy owoce są zmrożone, nie tracą nic ze swoich właściwości, doskonale znoszą transport i w tym stanie mogą być przechowywane do wiosny. Po rozmrożeniu zmieniają kolor na biały.

Rokitnik zwyczajny to roślina niezwykle wytrzymała na suszę, odporna na choroby i szkodniki, niewybredna w stosunku do gleby. Do dobrego wzrostu wymaga podłoża dobrze zdrenowanego i słońca. Doskonały do zakrzewiania nieużytków, rekultywacji gleb oraz obsadzania wybrzeża morskiego, brzegów jezior, rzek, skarp itp., ponieważ doskonale umacnia glebę, ze względu na liczne odrosty korzeniowe.

Rokitnik zwyczajny można rozmnażać za pomocą nasion i odrostów korzeniowych. Jeśli chcemy mieć pewność co do uzyskanej płci krzewu najpewniejsze są odkłady i sadzonki. W innym przypadku rośliny męskie można rozpoznać dopiero po kilku latach, po grubszych, ciemniej zabarwionych pąkach.