Krzyżownica mirtolistna - Polygala myrtifolia

Krzyżownica mirtolistna pochodzi z Afryki Południowej ale można ją spotkać  także w Nowej Zelandii i Kalifornii. Jest rośliną szybko rosnącą i pionierską, występującą między innymi na wydmach oraz skalistych wzgórzach.

Krzyżownica mirtolistna ma pokrój rozpierzchłego krzewu z pniem głównym, z którego wyrastają liczne zdrewniałe gałęzie. Zimozielone drobne liście pokryte są woskowym nalotem, kształtem przypominają liście mirtu.

Cechą charakterystyczną krzyżownicy mirtolistnej są ciekawe i pełne egzotycznego uroku różowe, fioletowe lub białe kwiaty z małymi pędzelkami. Kwiaty o budowie motylkowej zebrane są w grona i wyrastają w kątach liści na wierzchołkach gałązek. Zachwycają wyjątkowo długo, gdyż zakwitają latem i utrzymują się do późnej jesieni. Po zapyleniu kwiaty przekształcają się w owalnego kształtu torebki posiadające oskrzydlenie. Krzyżownicę mirtolistną najlepiej rozmnaża się z nasion.

Krzyżownica mirtolistna posiada właściwości lecznicze, jest bakteriobójcza i działa przeciwgrzybicznie. W medycynie ludowej plemion afrykańskich jej korzenie oraz kwitnące gałązki używane są jako lek przeciwzapalny, ale także stosowana jest w leczeniu malarii, trądu czy ukąszeń węża.

Krzyżownica mirtolistna w naturalnym środowisku dorasta nawet do 6 m wysokości, jednak w chłodniejszym, europejskim klimacie jest to roślina szklarniowa, uprawiana w doniczkach i osiągająca wysokość do 2 m. Wymaga gleby przepuszczalnej i średnio bogatej w składniki mineralne oraz słonecznego stanowiska. Podlewać należy ją umiarkowanie i można przycinać, jeśli zachodzi taka potrzeba, aczkolwiek nie jest to konieczne. Jeżeli zdecydujemy się na ten zabieg, to wykonujemy go w listopadzie, po przekwitnięciu kwiatów. Latem, gdy gdy temperatura nie jest niższa niż 10 st. C, krzyżownicę mirtolistną wystawia się w donicy na dwór do ogrodu, na taras czy balkon. W warunkach naturalnych krzyżownica rośnie na stanowiskach słonecznych i takie warunki też powinny być zapewnione gdy wystawimy ją na zewnątrz. Jeśli lato jest deszczowe należy przenieść roślinę w miejsce osłonięte od nadmiernego opadu deszczu, ale nadal pamiętać o dobrym nasłonecznieniu. Krzyżownicę można nawozić w okresie wzrostu (od kwietnia do sierpnia) nawozami do roślin kwitnących.Zimą krzyżownicę przechowujemy w pomieszczeniu z dostępem do naturalnego światła. ziemię w doniczce utrzymujemy umiarkowanie wilgotną, a temperatura w pomieszczeniu nie powinna być wyższa niż 15 st. C. W ten sposób zapewnimy roślinie dobre warunki okresu spoczynku, co zaowocuje obfitym kwitnieniem w porze letniej.

Krzyżownica mirtolistna to oryginalna roślina, która pięknie udekoruje taras, balkon czy oranżerię domową, szczególnie jeśli przycinamy ją od dołu utrzymując ją w formie piennej. Interesującymi odmianami są ‘White Feathers’ o białych kwiatach, oraz ,Chapman Field’, która jest najbardziej mrozoodporna i znosi temperaturę do -5 st. C.